İngiliz basını yazdı... Yeni hedefi 4 ülke

Haziran 2014'te "hilafet" ilan eden terör örgütü DEAŞ bugün Suriye ve Irak'taki önemli kentleri kaybetmiş durumda. Bu, DEAŞ kontrol ettiği toprakları genişletme politikasının sonu anlamına gelse de örgütün başka ülkelerde de varlığını sürdürdüğünü unutmamak gerekiyor.

BBC için bir yazı kaleme alan Orta Doğu uzmanı Dina Aboughazala, detaylı analizinde şu ifadeleri kullandı;

Irak ve Suriye'de toprak kaybeden örgütün başka bölgelerde propaganda faaliyetlerini sürdürmesi, DEAŞ'ın buradaki planları hakkında fikir sahibi olmaya imkan tanıyor.

GENİŞLEME

Afganistan DEAŞ medyasının öne çıkardığı ülkelerin başında geliyor. Örgüt son birkaç ayda ülkenin başkenti Kabil'de büyük saldırılarda bulundu.
Ocak 2015'te ilan edilen ve Afganistan ile Pakistan'ı içeren "Horasan Vilayeti" sonrasında DEAŞ Kabil'de 16 saldırı gerçekleştirdi.
Bu saldırıların 10'u, DEAŞ'ın Musul'u kaybettiği tarih olan 10 Temmuz 2017'den sonra düzenlendi.
DEAŞ medyası, örgütün bu ülkede kontrol ettiği toprakları artırmayı hedeflediğini yansıtıyor.
DEAŞ Haziran ayında Afganistan'ın doğusunda hem stratejik hem de sembolik önemi olan Tora Bora mağaralarını ele geçirdi.
Ekim ayında ise ülkenin kuzeyindeki Cüzcan'da Taliban'ın kontrolündeki toprakların bir kısmını denetimi altına aldı.
Örgütün yeni hedefi Afganistan'ın doğusundaki Nangarhar. Son aylarda buraya yönelik saldırıları artmış durumda.
DEAŞ'in bölgedeki üyelerinin önemli bir kısmı Taliban'dan ayrılanlardan oluşuyor.

YÖNETİM

Mısır'daki Sina Yarımadası örgütün odaklandığı bir diğer bölge.

Fakat Afganistan'ın aksine, Sina yarımadasındaki militanları belirli bir bölgeyi kontrol etmektense yeraltındaki varlıklarını güçlendirmeyi hedefliyor.
Terör örgütü DEAŞ bölgedeki "vilayetini" Kasım 2014'te, Mısırlı cihatçı örgüt Ensar Beyt el-Makdis kendisine biat ettikten sonra ilan etmişti.
Bölgedeki cihatçılar o günden beri Mısır ordusu ve polisine saldırılara odaklanıyor.
Fakat son dönemde örgütün bölgedeki yönetim faaliyetlerini gösteren propaganda materyallerinde de artış yaşanıyor.
DEAŞ Eylül ayında suçluları şeriat hükümleriyle cezalandırdıklarını, casuslukla suçladığı kişileri gözaltına aldıklarını gösteren fotoğraflar yayınladı. Görsellerde "tövbe ofisinin" çalışmalarına da yer verildi.
DEAŞ son üç ayda orduya ait şirketleri de hedef aldı ve bir çimento fabrikasına üç saldırı düzenledi. Örgüt bu saldırılarla ekonomiye zarar vermek ve insanları orduya ait şirketlerde çalışmamaya teşvik etmek istiyor.

VARLIK

DEAŞ son dönemde uzun süredir faal olmayan "vilayetlerinden" faaliyetler paylaşarak Suriye ve Irak'taki toprak kaybına rağmen başka ülkelerde varlığını sürdürmeye devam ettiğini göstermek istiyor.
DEAŞ Kasım'da Yemen'in uluslararası toplum tarafından tanınan hükümetinin merkezi olan güneydeki Aden kentinde iki hafta içinde iki büyük saldırı düzenledi.
Örgüt Kasım'a kadar yalnızca isyancı Husilere karşı ve daha küçük saldırılar düzenlemişti.
DEAŞ Eylül ayında Libya'nın Sirte kendinden çıkarıldığı tarih olan Aralık 2016'dan beri bu ülkedeki ilk büyük video prodüksiyonunu da yayınladı. Videoda örgütün ülkedeki varlığı anlatılıyor.
Bu videonun yayınlanmasından sonra geçen bir ayda ülkenin farklı bölgelerinde IŞİD saldırıları arttı.

TEHDİTLER

DEAŞ Kasım 2014'te Suudi Arabistan'daki "vilayetini" duyurduktan sonra bu ülkede çok fazla saldırı üstlenmese de ülkeye yönelik tehditleri sürüyor.

DEAŞ'ın yayınladığı propaganda materyalleri Suudi Arabistan kraliyet ailesine yönelik saldırı çağrısında bulunuyor.
DEAŞ lideri Ebu Bekir el-Bağdadi Eylül ayında yayınladığı son konuşmasında Suudi kraliyet ailesinin devrilmesi çağrısında bulunmuştu.
Bu tür çağrılar yeni olmasa da tekrardan gündeme getirilmesi örgütün Suudi Arabistan'a henüz büyük bir tehdit oluşturamasa da bu ülkeye odaklandığını gösteriyor.

FIRSATLAR

DEAŞ propagandası yalnızca "vilayet" ilan ettiği bölgelere değil, daha da ötesine uzanıyor. Örgütün amacı, mesajlarını olabildiğince geniş bölgelere iletebilmek.
Filipinler'in güneyindeki Marawi bunun bir örneği.
Bölgedeki DEAŞ yanlısı militanlar Mayıs 2017'den itibaren kenti beş ay boyunca ellerinde tuttu ve böylece DEAŞ yanlısı örgütler Doğu Asya'da ilk kez bir bölgeyi kontrol etti.
17 Ekim'de kent geri alındıktan sonra bile DEAŞ bölgedeki militanlarına dair materyaller paylaşmaya devam etti.
20 Ekim'de DEAŞ'In haftalık Arapça gazetesi Al-Naba'da DEAŞ'a karşı mücadele eden Filipinler ordusunun zayiatlarıyla ilgili bir infografik yayınlandı.
Marawi, Doğu Asya'daki ilk toprak kontrolü denemesinin ötesinde "halifelik sonrası" döneme giren DEAŞ için yeni bir yönetim modeli denemesi oldu.
Batı'daki saldırılar
ABD liderliğindeki koalisyon Suriye ve Irak'ta IŞİD'e karşı operasyon başlattığından beri DEAŞ Batı'ya yönelik saldırı çağrılarını artırdı.
DEAŞ'ın Batı'ya yönelik tehditleri birkaç farklı şekilde yayınlanıyor. Bunların arasında videolar, dergiler, posterler ve yöneticilerden gelen mesajlar da var.
Örgüt son hicri yılda (2 Ekim 2016 ile 20 Eylül 2017 arası) 60 "mücahit" tarafından 19 ülkede gerçekleştirilen 19 saldırı olduğunu duyurdu.