ABD 35 sene sonra ilk kez 'plütonyum çukuru' üretti! Bu ne anlama geliyor?

ABD Ulusal Nükleer Güvenlik İdaresi (NNSA), 1989 yılından bu yana ilk kez bir nükleer silahta kullanılmak üzere 'plütonyum çukuru' üretti. Peki, plütonyum çukuru nedir, nerelerde kullanılır?

NNSA tarafından yapılan açıklamada, nükleer silahlar için

 'radyoaktif bir çekirdek' işlevi gören bileşenin, 'savaşa hazırlık'

 kapsamında üretildiği ve 2030'ların ortalarından itibaren 

yılda 80 plütonyum çukuru üretilmesinin planlandığı belirtildi.

Soğuk Savaş sırasında ABD, Colorado'daki Rocky Flats

 tesisinde her yıl yüzlerce plütonyum çukuru üretiyordu. 

Ancak 1989 yılında tesisin, 'tehlikeli atık sahası' ilan 

edilmesiyle üretim durduruldu.

Basın kaynaklarından derlenen bilgilere göre, ABD ordusunun

 stoklarındaki nükleer savaş başlıklarının çoğu, 

1980'lerde üretilmiş plütonyum çukurları içeriyor ve 

ülkenin cephaneliğindeki tüm nükleer dağıtım sistemlerinin, 

modernize edilmiş versiyonlarla değiştirilmesi planlanıyor.

PLÜTONYUM ELEMENTİ

Plütonyum, her biri farklı sayıda nötrona sahip olan birkaç 

farklı izotopta bulunan bir elementtir. Plütonyum-239 tipik

 olarak nükleer savaş başlıklarında kullanılan bir izotoptur.

PLÜTONYUM ÇUKURU NEDİR?

Plütonyum çukuru (plutonium pit), nükleer silahlarda kullanılan kilit bileşenlerden biridir. Plütonyum-239 veya uranyum-235 gibi fisil malzemelerden yapılan bu çukur, nükleer silahın patlayıcı 

bölümünün merkezinde yer alır ve zincirleme nükleer reaksiyon başlatılmasına olanak sağlar.

KULLANIM AMAÇLARI

Plütonyum çukuru, çoğunlukla termonükleer silahların

 (hidrojen bombası gibi) ilk aşamasında, fisyon patlamasını 

tetikleyen "birinci aşama" olarak kullanılır. 

Geleneksel nükleer bombalarda çukur, nükleer fisyon 

bombalarının merkezinde yer alır, fisil reaksiyon başlatır,

 bu da büyük bir enerji serbestliği sağlar ve büyük 

bir patlama yaratır.

NERELERDE BULUNUR?

Doğal olarak oluşan bir element olmasına rağmen, 

plütonyum yerkabuğunda sadece eser miktarda bulunur,

 bu da nükleer savaş başlıklarında kullanılmak üzere 

üretilmesi gerektiği anlamına gelir.

NASIL ÜRETİLİR?

Plütonyum-239, uranyumun bir nükleer reaktör içinde 

ışınlanmasıyla elde edilir. Sürece bağlı olarak, silah 

üretiminde veya nükleer reaktörlere güç sağlamak 

için kullanılabilir.

EDİTÖRÜN NOTU

Günümüzde nükleer savaş tehlikesi, büyük güçler arasındaki 

siyasi gerilimler ve teknolojik ilerlemelerle birlikte yeniden artış göstermektedir. Diplomatik kanalların zayıflaması ve silah kontrol anlaşmalarının son bulması, nükleer caydırıcılığı daha kırılgan hale getirmektedir. 

İnsanlık, varoluşunu tehdit eden bu riskin farkına vararak

 küresel iş birliğine yönelmediği sürece, nükleer bir felaketin 

eşiğinde kalmaya devam edecektir...