Münir Özkul Vefat etti
Münir Özkul (d. 15 Ağustos 1925; İstanbul-11 Aralık 2015; İstanbul), Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu.
Biyografi
İstanbul Erkek Lisesi mezunudur. Sanat hayatına henüz lise öğrencisiyken 1940 yılında Bakırköy Halkevi'nde tiyatro ile başladı. Bir süre İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'ne ve Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü'ne devam etti. 1948'de Ses Tiyatrosu'nda sahnelenen Aşk Köprüsüoyunuyla profesyonel oldu. Daha sonra Muhsin Ertuğrul'un yönetimindeki Küçük Sahne'ye geçti.[1]Bu dönemde John Steinbeck'ten Fareler ve İnsanlar (1951), John Millington Synge'den Babayiğit,George Axelrod'dan Yaz Bekarı (1954), John Patrick'ten Çayhane (1955) gibi oyunlarda oynadı. Daha sonra İstanbul Şehir Tiyatroları'nda (1958-59), Ankara Devlet Tiyatrosu'nda (1959-60) veAksaray'daki Bulvar Tiyatrosu'nda arkadaşlarıyla kurduğu kendi topluluğunda (1960-62) çalıştı. 1963-67 arasında çeşitli topluluklarla turnelere çıktı; zaman zaman sahneden uzak kaldığı dönemler oldu. Yer aldığı özel tiyatrolarda Sadri Alışık, Cahit Irgat, Nevin Akkaya ve Şükran Güngörgibi oyuncularla görev aldı.
Münir Özkul | |
---|---|
Doğum | 15 Ağustos 1925 İstanbul |
Ölüm | 11 Aralık 2015 İstanbul |
Uyruk | Türk |
Evlilik(ler)i | Suna Selen, Umman Özkul |
Çocukları | Güner Özkul |
Meslek(ler) | Sinema ve tiyatro oyuncusu |
Etkin yıllar | 1950-2003 |
Altın Portakal Ödülleri | |
1972 En İyi Erkek Karakter Oyuncu Ödülü, Sev Kardeşim |
1978'de yeniden Şehir Tiyatroları'na döndü. 1983-84'te, daha önce kendi topluluğunda (1961) sahneye konan ve büyük ilgi gören, Jean Anouilh'in Generalin Aşkı oyunuyla Dormen Tiyatrosu'nda sahneye çıktı. 1980'lerin ortalarında Ferhan Şensoy'un Ortaoyuncular topluluğuna katıldı, aralarında İstanbul'u Satıyorum'un da yer aldığı dört oyunda rol aldıktan sonra sahnelere veda etti.
Özkul 1968'de Altan Karındaş topluluğunda oynanan Sadık Şendil'in Kanlı Nigar oyunundaki rolüyle İlhan İskender Armağanı'nı kazandı. Gene bu başarısı üzerine İsmail Dümbüllü, Kel Hasan'dan devraldığı 50 yıllık simgesel kavuğu Özkul'a verdi (Özkul bu kavuğu 1989'da Ferhan Şensoy'a devretti.). Daha önce de oynadığı Haldun Taner'in Sersem Kocanın Kurnaz Karısı (1978) oyunundaki rolüyle Avni Dilligil (1978), Ulvi Uraz (1979), İsmet Küntay (1979) ve İsmail Dümbüllü (1980) ödüllerini kazandı.
Özkul 1950'lerden itibaren sinemada da rol almaya başlamıştır. İlk dönem filmlerinden dikkat çekenleri Edi ile Büdü, Balıkçı Güzeli ve Kalbimin Şarkısı'dır. 1965'ten sonra sinemadaki karakter rolleriyle övgü toplayan Özkul, özellikle 1970'li yıllarda, kalabalık kadrolu ve genellikle Ertem Eğilmez'in yönettiği filmlerde önemli roller aldı. En bilinen rollerinden biri onunla özdeşleşenHababam Sınıfı serisindeki Özel Çamlıca Lisesi'nin tatlı sert müdür yardımcısı Kel Mahmuttiplemesi oldu. Özkul'un kadrosunda yer aldığı bu dönemde çekilen kalabalık kadrolu aile filmlerinden bazıları Mavi Boncuk, Bizim Aile, Aile Şerefi, Gülen Gözler, Neşeli Günler, Gırgıriye veGörgüsüzler olarak sayılabilir. Bu filmlerin büyük kısmında Adile Naşit'le beraber, Türk sinemasının unutulmaz ikililerinden birini oluşturmuştur. 1980 sonrası ise dönemin akımı olan video için çekilen pek çok filmde rol almıştır.
Kariyeri boyunca 200'den fazla filmde rol alan Özkul, Sev Kardeşim filmindeki oyunuyla 1972 Altın Portakal Film Festivali'nde En İyi Erkek Karakter Oyuncu seçildi. Bizim Aile filmindeki Yaşar Usta rolüyle de 1977 Azerbaycan Film Festivali'nde özel ödül kazandı. Süt Kardeşler filminde yönetmen yardımcılığı da yapmıştır.
Tarık Buğra'nın romanından televizyona aktarılan ve Naşit Özcan'ın yaşamöyküsünden bir kesiti canlandıran İbiş'in Rüyası'nda canlandırdığı İbiş karakteri de unutulmazlar arasındadır. Televizyon dizilerinin yaygınlaştığı dönemde dizi oyunculuğundan uzak dursa da Uzaylı Zekiye, Ana Kuzusu veŞaban ile Şirin gibi dizilerde rol aldı. Son olarak 2000'li yılların başında, Hamdi Alkan'ın canlandırdığı "Yarmagül" karakterinin dedesini oynadığı Reyting Hamdi televizyon programında kamera karşısına çıktı.
1980'de yapılan bir jübileyle 40. Sanat Yılı, 1996 yılında da Atatürk Kültür Merkezi'nde gerçekleştirilen gecede 55. Sanat Yılı kutlandı. Özkul'a 1998 yılında Kültür Bakanlığı tarafındanDevlet Sanatçısı unvanı verildi.[2].
Özel Yaşamı
Özkul dört kez evlendi ve üç çocuğu oldu.[1] İlk eşi Şadan, ikinci eşi Suna Selen, üçüncü eşi "Tophaneli Örümcek" lakaplı Yaşar ve 1986'da evlendiği eşi Umman Özkul'dur. Oyuncu ve sunucuGüner Özkul'un babasıdır. Güner Özkul'a göre babası "evlilikten korkmazdı ama boşanamamaktan korkardı".[3]
Hayatının önemli bir kısmını alkolle savaşarak geçiren Özkul, 1990'lı yılların ortasında alkolü tamamen bıraktı.[3]
Demans hastalığı ile yaşayan Özkul, 2003 yılından bu yana evinden dışarıya çıkmak ve kimseyle görüşmek istememektedir. Hastalığı yüzünden geçmişe dair birçok şeyi hatırlamamakta ve ölen arkadaşlarının yaşadıklarını sanmaktadır.[4] 11 Aralık 2015 tarihinde muzdarip olduğu hastalık nedeniyle 90 yaşında vefat etti.
Filmografi
Filmleri
Televizyon
- Reyting Hamdi (2000-02)
- Şaban ile Şirin (1997)
- Ana Kuzusu (1996-97)
- Kızlar Sınıfı (1994)
- Nasreddin Hoca (1993)
- Varsayalım İsmail (1991)
- Bir Ömrün Bedeli (1991)
- Uzaylı Zekiye (1987)
- Köşe Dönücü (1984)
- İbiş'in Rüyası (1979)
Aldığı ödüller
- 1967: İlhan İskender Armağanı (Kanlı Nigâr oyunuyla)
- 1972: 9. Altın Portakal Film Festivali, En İyi Erkek Karakter Oyuncu Ödülü, Sev Kardeşim
- 1991: Dümbüllü Ödülü
- 1997: Altın Kelebek Ödülleri Onur Ödülü
- 1999: Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi Sahne Sanatları Bölümü "Muhsin Ertuğrul Tiyatro Emek Ödülü"
- 2004: 37. Sinema Yazarları Derneği Ödülleri Onur Ödülü
- 2006: Uluslararası İstanbul Tiyatro Festivali Onur Ödülü
- 2014: 18. Afife Tiyatro Ödülleri, Muhsin Ertuğrul Özel Ödülü
- 2015: T.C. Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü.[5]
Kaynakça
- ^ a b "Aktör dediğin nedir ki? Er geç unutuluyorsun", Sabah, 20 Ağustos 2004Son erişim tarihi: 15 Eylül 2007 Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi: "S1" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış. (Bkz: Kaynak gösterme) - ^http://www.discoverturkey.com/haberler/haberler-sanatcilar.html Son erişim tarihi: 15 Eylül 2007
- ^ a b "Babam evlenmekten korkmaz boşanamamaktan korkar", Hürriyet, 8 Ocak 2006 Son erişim tarihi: 15 Eylül 2007Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi: "H1" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış. (Bkz:Kaynak gösterme) - ^ ",28 Ocak 2013 Son erişim tarihi: 17 Ağustos 2013
- ^ Türkiye Cumhurbaşkanı."Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödüllerinin Sahipleri Belli Oldu". Erişim tarihi: 29 Ekim 2015.
Dış bağlantılar
- Internet Movie Database'te Münir Özkul
- SinemaTürk'te Münir Özkul
- Biyografi.net sayfası
- Babam Münir Özkul - Kızı Güner Özkul'un Aktör Dediğin Nedir Ki? Münir Özkul Kitabı'nda yer alan yazısı.
- 1981 yılında SES Dergisinde yayınlanan röportajı
|
|
|
Kategoriler:
- Altın Portakal Ödülü sahipleri
- T.C. Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü sahipleri
- İstanbul Lisesi mezunları
- 1925 doğumlular
- İstanbul doğumlular
- Türk erkek tiyatro oyuncuları
- Türk erkek sinema oyuncuları
- Türk erkek dizi oyuncuları
- Devlet Sanatçıları
- İstanbul Şehir Tiyatroları sanatçıları
- 2015 yılında ölenler
Hiç yorum yok
hakaret içeren ve alâkasız yorumlar yayınlanmayacaktır. Hukuki sorumluluk yorum sahibine aittir.