İzmir’de ‘makul şüphe’yle polise sınırsız arama yetkisi

İzmir Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü’nün polise sınırsız arama yetkisi talebini “makul şüphe” var diyerek kabul eden mahkemeye karşı, Sulh Ceza Mahkemesi böyle bir kararın hak ve özgürlükleri kısıtladığına hükmederek arama kararını uzatmadı.

İzmir 3. Sulh Ceza Hakimi Dilek Çeliktaş, İzmir Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü’nün uzatılmasını talep ettiği “üst, toplu taşıma, özel araç, özel kağıtlar ve eşyaların sınırsız aranabilmesi” kararının hak ve özgürlükleri kısıtladığına hükmetti.

Bianet’ten Ayça Söylemez’in haberine göre, İzmir Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü, Ege Üniversitesi’nde Fırat Yılmaz Çakıroğlu’nun öldürülmesinin ardından mahkemeye başvurarak polise tüm ilde sınırsız arama kararı çıkarılmasını istedi. İzmir 2. Sulh Ceza Hakimliği ise bu talebe olumlu yanıt vererek, polise sınırsız arama yetkisi verilmesini kabul etti. Valiliğin uzatma talebine ise diğer mahkemeden olumsuz yanıt geldi.

Ancak polis 24 saat içerisinde İzmir’de sınırsız arama yetkisini kullanmış oldu.

‘Genel ahlak’ kriteri

İzmir 2. Sulh Ceza Hakimi Fethiye Bilici, 1 Mart’ta şu kararı verdi:

“Suç delillerinin elde edilebileceği hususunda makul şüphe bulunduğundan talebin kabulüne,

Milli güvenlik, kamu düzeni, suç işlenmesinin önlenmesi, genel sağlığın ve genel ahlakın veya başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması, suç işleyenlerin yakalanabilmesi, taşınması veya bulundurulması yasak olan her türlü silah, patlayıcı madde ile diğer suç unsuru eşyaların tespiti amacıyla ilimiz (İzmir) Balçova, Bayraklı, Bornova, Buca, Çiğli, Gaziemir, Güzelbahçe, Karabağlar, Karşıyaka, Konak ve Narlıdere ilçe sınırları içerisinde kişilerin üstlerinin, her türlü toplu taşıma veya seyreden taşıt araçlarının, özel kağıtlarının ve eşyalarının aranması için 2 Mart Cuma günü saat 06:00’dan 3 Mart saat 06:00’ya kadar bir defaya mahsus olmak üzere önleme arama izni verilmesine karar verildi.”

Kanunlara ve yönetmeliğe aykırı

İzmir Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü, sınırsız arama kararının uzatılması için tekrar mahkemeye başvurdu, bu kez talepleri İzmir 3. Sulh Ceza Hakimliğince değerlendirildi.

İzmir 3. Sulh Ceza Hakimi Dilek Çeliktaş ise böyle bir kararın Anayasa’ya aykırı olduğuna hükmetti. Çeliktaş’ın 3 Mart tarihli kararı şöyle:

“İzmir Valiliğinin arama kararındaki gerekçesinde milli güvenlik, kamu düzeni, suç işlenmesinin önlenmesi, genel sağlığın ve genel ahlakın veya başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması sebebiyle hiçbir yer belirtmeksizin hemen hemen tüm ilçelerin yazılması suretiyle doğrudan doğruya tüm vatandaşlar üzerinde arama kararının verilmesi istenmiş olması karşısında kişilerin Anayasal hükümlerle teminat altına alınmış olan hak ve özgürlüklerini kısıtlayacak bir biçimde gene bir arama kararı verilmesi CMK hükümlerine ve CMK’ya uygun olarak çıkarılan Adli ve Önleme Aramaları Yönetmeliği’nin 19 ve 20. Maddesine aykırı olduğundan İzmir Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü’nün talebinin reddine karar verildi.”